Omnibus I – stanowisko europejskiego biznesu w sprawie pierwszego pakietu uproszczeń
BusinessEurope z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji Europejskiej zmierzającą do uproszczenia i ujednolicenia przepisów poprzez pakiet zmian "Omnibus I".
Organizacja, której członkiem jest Konfederacja Lewiatan, podkreśla jednak konieczność zapewnienia większej spójności między różnymi ramami regulacyjnymi UE.
Publikacja pierwszego pakietu Omnibus, obejmującego dyrektywę w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CS3D), dyrektywę w sprawie raportowania zrównoważonego rozwoju (CSRD) oraz rozporządzenie ws. taksonomii, stanowi ważny pierwszy krok w kierunku realizacji ambicji redukcji obciążeń regulacyjnych. W tym kontekście BusinessEurope z zadowoleniem przyjmuje niedawne przyjęcie propozycji „stop-the-clock” jako środka zaradczego wobec części wyzwań.
Pomimo pozytywnych kroków propozycja Omnibusa nie spełnia jednak oczekiwań biznesu i nie rozwiązuje problemów w kilku kluczowych aspektach, takich jak:
- Nadmierne obciążenie regulacyjne — przepisy są zbyt skomplikowane, kosztowne i rozbieżne, szczególnie dla dużych firm oraz pośrednio dla MŚP.
- Niespójność zakresów stosowania (scope) — brak zgodności między CS3D, CSRD i taksonomią powoduje dodatkowe koszty.
- Rozbieżności w planach transformacji (transition plans) — wymagania w CS3D różnią się od tych zawartych w CSRD oraz innych aktach (np. EU ETS, IED), co prowadzi do powielania obowiązków i ryzyka prawnego.
- Brak jasnych wytycznych i harmonizacji — brak skoordynowanego wdrażania w państwach członkowskich może prowadzić do fragmentaryzacji jednolitego rynku.
5 zasad, które wg BusinessEurope powinny towarzyszyć procesowi upraszczania przepisów
- Ograniczenie obciążeń: znaczące zmniejszenie obciążeń regulacyjnych, z silnym naciskiem na konkurencyjność, proporcjonalność, wykonalność oraz interoperacyjność z międzynarodowymi standardami — bez podważania celów polityki.
- Pewność prawna: zmniejszenie niepewności prawnej poprzez szybkie wdrożenie przez państwa członkowskie dyrektywy „stop-the-clock”, osiągnięcie porozumienia między współustawodawcami w sprawie kluczowych elementów propozycji do końca 2025 roku oraz terminowe przyjmowanie aktów wykonawczych. Dodatkowo, zwiększenie pewności prawnej w zakresie merytorycznych przepisów CS3D i CSRD.
- Spójność: ujednolicenie wymogów raportowania dla sektora finansowego i niefinansowego oraz wymagań dotyczących planów transformacji klimatycznej, tak aby stworzyć spójne ramy regulacyjne w UE.
- Harmonizacja: zapewnienie harmonizacji przepisów na jednolitym rynku oraz terminowe wdrażanie legislacji unijnej — bez tzw. gold-plating — w celu zapewnienia równych warunków działania dla firm w UE.
- Minimalizacja negatywnego wpływu na MŚP: ograniczenie efektu domina wynikającego z przepisów, które mogłyby pośrednio obciążać mniejsze firmy nieobjęte bezpośrednio zakresem regulacji.
Dla realnego osiągnięcia celów legislacyjnych przez proponowane zmiany kluczowe będzie ich terminowe i jednolite wdrożenie przez państwa członkowskie. Zarówno organy państw członkowskich, jak i przedsiębiorstwa potrzebują rzeczywistego „okresu wdrożeniowego”, który zapewni stabilność, przewidywalność oraz odpowiedni czas na analizę przepisów i dostosowanie się do nich. Z tego względu priorytet powinien zostać nadany unikaniu niespójności zakresów stosowania pomiędzy trzema aktami prawnymi. Właśnie to działanie w ocenie BusinessEurope zminimalizuje ryzyko dezorientacji i fragmentaryzacji przepisów.