Rada Przedsiębiorczości apeluje o zaprzestanie prac nad projektem nowej ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
Po wielu miesiącach prac koncepcyjnych – czytamy w apelu do premiera - Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało projekt nowej ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (UC100), mającej w założeniu wdrożyć do polskiego prawa zasady Rozszerzonej Odpowiedzialności Producentów (ROP). W przedstawionym projekcie Ministerstwo całkowicie odeszło od swojej pierwotnej koncepcji modelu ROP bazującej na sprawdzonych doświadczeniach w wielu krajach europejskich, a proponuje wdrożenie modelu, który był zaproponowany przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, wówczas szeroko skrytykowany przez wszystkich uczestników systemu i ówczesne partie opozycyjnie, obecnie stanowiące koalicję rządzącą w Polsce. Przepisy te mają zacząć obowiązywać już od stycznia 2026 r.
Rada Przedsiębiorczości podnosi, że wdrożenie zasad ROP jest kluczowe dla producentów wyrobów w opakowaniach nie tylko z uwagi na wymogi nałożone na państwa członkowskie Unii Europejskiej, ale również ze względów praktycznych. Mają one bowiem poprawić osiągane obecnie poziomy recyklingu zapewniając przy tym przyjazność samych opakowań dla środowiska, a przede wszystkim – należyte pokrycie kosztów związanych ze zbiórką i przetwarzaniem tych opakowań.
Zmuszeni jesteśmy więc zauważyć, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska przyjęło w projekcie ustawy najbardziej radykalny i kontrowersyjny model. Wprowadza on parapodatek (opłatę opakowaniową) na wszystkie opakowania i produkty w opakowaniach, sprowadzając producentów do roli biernych płatników nowej daniny publicznej. Całym strumieniem środków pochodzących od producentów ma zarządzać Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, rozdzielając te pieniądze pomiędzy rozmaitych uczestników rynku (samorządy, instalacje komunalne, firmy odpadowe i recyklerów). Organizacje odzysku opakowań, które dziś w imieniu producentów realizują wszystkie zadania zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, mają zostać zaś zlikwidowane.
Zamiast więc stworzyć producentom warunki prawne do realizacji ich nowych obowiązków, ministerstwo chce podporządkować państwowej biurokracji kolejny obszar gospodarki. Zamiast stworzenia sprawnego i skutecznego mechanizmu przynoszącego korzyści wszystkim, Ministerstwo chce objąć kolejny obszar gospodarki nieefektywnym systemem fiskalnym. Wprowadzenie nowego podatku na opakowania i wyroby w opakowaniach ani nie poprawi bowiem jakości selektywnej zbiórki, ani nie zwiększy recyklingu. Zwiększy za to ceny wszystkich produktów w tych opakowaniach: żywności, środków czystości, artykułów higienicznych a nawet leków.
Uważamy ponadto, że zaproponowane w projekcie UC100 rozwiązania są niezgodne z prawem UE, w tym ze znowelizowaną dyrektywą w sprawie odpadów oraz rozporządzeniem w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR). Polska stanie się jedynym krajem Unii Europejskiej, gdzie przepisy pozbawią producentów jakiejkolwiek realnej odpowiedzialności za realizację poziomów selektywnej zbiórki i recyklingu odpadów, które powstają po produktach wprowadzanych przez tych producentów na rynek. Cała odpowiedzialność przerzucona zostanie na społeczeństwo, które poniesie też koszty tych rozwiązań w postaci wyższych cen towarów oraz ewentualnych dalszych kar za niewypełnianie przez Polskę unijnych zobowiązań środowiskowych.
Rada Przedsiębiorczości to forum współpracy przedstawicieli 9 największych organizacji reprezentujących przedsiębiorców i pracodawców w Polsce. Pierwotnie powołana 17 listopada 2003 r., została reaktywowana 24 marca 2020 r. w celu ratowania polskiej gospodarki zagrożonej pandemią i recesją. Rada reprezentuje blisko 330 tysięcy pracodawców zatrudniających ponad 8 mln pracowników. Przewodnictwo w Radzie jest kadencyjne. Aktualnie Radzie przewodniczy ABSL. Członkowie: Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych (ABSL), Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Rzemiosła Polskiego.
Konfederacja Lewiatan