Wprowadzenie wyższej stawki VAT na napoje i nektary owocowe spowoduje:
Do konsultacji społecznych trafił projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT. Celem zmian jest uproszczenie systemu stawek podatku VAT. Wprowadzona ma zostać także Wiążąca Informacja Stawkowa, która pozwoli przedsiębiorcom w łatwy sposób uzyskać informację o właściwej stawce VAT. Zgodnie z uzasadnieniem proponowane zmiany nie powinny mieć charakteru fiskalnego, ich wprowadzenie ma być neutralne dla budżetu, przedsiębiorców i konsumentów. Niemniej jednak stawki na niektóre towary i usługi zostaną obniżone, a inne zaś wzrosną. Np. podwyższona ma zostać stawka VAT na owocowe napoje bezalkoholowe – niegazowane, w których udział soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego, z obecnych 5% do 23%. Ta konkretna zmiana wydaję się być wyjątkowo niekorzystna społecznie, ponieważ nie jest dobra dla polskich producentów nektarów i napojów owocowych, może negatywnie wpłynąć na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych Polaków, ale przede wszystkim uderzy w interesy polskiego sadownictwa, które stanowi zaplecze przemysłu spożywczego.
Spadnie jakość oferowanych na polskim rynku napojów poprzez zmniejszenie zawartości soku do poziomu porównywalnego ze średnią europejską (a więc o ok. 50%), a tym samym eliminację z tych produktów cennych składników spożywczych (błonnik, naturalne witaminy i minerały). Nieopłacalna stanie się także produkcja tradycyjnych i cennych żywieniowo produktów, takich jak nektar z czarnych porzeczek, z którego to owocu, z uwagi na wysoką kwasowość, nie można wyprodukować soku 100% bez dodatku cukru.
Istotnie ograniczone zostanie zapotrzebowanie przemysłu napojowego na owoce i warzywa z polskich upraw (nawet o 75% ilości przeznaczonej do produkcji napojów)
w wyniku spadku konsumpcji ze względu na wrażliwość cenową konsumentów w kontekście tego typu produktów, a co za tym idzie i produkcji. Według aktualnych danych ilość skupywanych owoców i warzyw, spadnie o ok. 190.000 ton, z czego 123.500 ton przypadnie na jabłka.
Podwyższenie stawki VAT na napoje owocowe z wysoką zawartością soku wpłynie niekorzystnie także na odżywianie się Polaków. Dane dotyczące konsumpcji europejskiej oraz analiza zachowań konsumenckich oparta na badaniach przeprowadzanych przez uznane ośrodki potwierdzają, że zmniejszone spożycie napojów owocowych przekłada się na większe spożycie napojów bezalkoholowych gazowanych, a nie soków 100%, czy wody.
Konfederacja Lewiatan dostrzegając potrzebę ujednolicenia i uproszczenia systemu stawek VAT postuluje o wnikliwą analizę skutków proponowanych zmian i zwrócenie uwagi, że niektóre zmiany mogą mieć wyjątkowo niekorzystne skutki dla konsumentów, przedsiębiorców i rolników.
Konfederacja Lewiatan